Her sene sınavlarda alır başını yürür bu standart sapma muhabbeti. Ki 2018’de değişen üniversiteye giriş sistemi dolayısıyla daha bir gündeme geldi. Oysa her sene uygulanırdı bu standart sapma.
Öncelikle ÖSYM’nin YKS’de puan hesaplarken koyduğu kuralları hatırlayalım:
- 0.5 Türkçe ve 0.5 Matematik neti olmayanların puanı hesaplanmayacak.
- Her test için, ortalama nete 50, standart sapma aralıklarına 10 puan verilecek.
- Toplam puanların en düşüğü 100, en yükseği 500 olacak.
- Temel Matematik ve Türkçe’den 5’er, Sosyal ve Fen’den de 2.5’ar net ile toplamda 15 net yapmış kişi 150 puan alacak şekilde ayarlama yapılacak.
(Bu son madde ile “TYT’de tüm sorular eşit ağırlığa mı sahip mi?” sorusunun cevabının EVET! olduğunu da görüyoruz.)
Şimdi öncelikle standart sapma nasıl hesaplanıyor?
Sınavda standart sapma sadece sınava giren lise sonlar üzerinden hesaplanıyor, onu aklımızda tutalım.
Standart sapmanın her soru için değil, her test için ayrı hesaplandığını da aklımızda tutalım. Yani daha değerli soru diye bir şey yok, daha değerli test diye bir şey var.
Bu tüm ÖSYM sınavları için böyle. (Forumlarda KPSS adaylarının “Daha zor soruyu yapan daha çok puan aldı.” tartışmalarını gördüm de.)
1) Giren adayların (YKS’de sadece lise sonların) her testte kaç net yaptığı tek tek hesaplanır. (4 yanlışın 1 doğruyu götürünce kaç neti kaldığı.)
2) Tüm adayların netlerinin ortalaması alınır. (Yani netler toplanır ve kişi sayısına bölünür.)
3) Her adayın yaptığı netten ortalama net çıkartılır, aradaki fark bulunur. (Diyelim sen 20 net yaptın, ortalama 15 çıktı, aradaki fark 5)
4) Bu farkların karesi alınır.
5) Karesi alınmış farklar toplanır ve toplam katılımcının bir eksiğine bölünür.
6) Ortaya çıkan sayının karekökü alınır.
7) Ahanda testin standart sapmasını da bulduk.
Bulduk da ne işimize yaradı?
Burada, bu standart sapmanın standart puanı nasıl etkilediğini de uzun uzaya anlatmak isterdim, lakin kafa karıştırmak istemiyorum (ve bir de kendi bilgime de o denli güvenmiyorum.)
Bize lazım olan 2 bilgi var:
1) Ortalama
2) Standart sapma
Amacımız ortalama+ standart sapmadan yüksek net yapmak olmalı.
Misal, Türkçe ortalaması 19 net, standart sapması da 8 çıkmış olsun. 19+8= 27 net ve üzeri bizi diğerlerinden çok güzel ayırır.
Boşa bu sene kaç yapmak lazım diye sormayın, gördüğünüz gibi sınav yapılıp bitmeden bu soruya cevap verme şansımız yok.
Bilmemiz gereken diğer şey şudur:
Ortalaması düşük çıkan test zordur,
Standart sapması düşük çıkan testte ortalamayı ne kadar aşarsak o kadar çok puan alırız.
Yani bizim daha çok puan için hem ortalaması hem de standart sapması düşük olan teste öncelik vermemiz gerek. Ama bir şartı unutmadan: Yapabilme becerimiz.
Durumu taktiğe çevirelim:
Birinci önceliğin her daim sorusunu okuduğunda doğru cevap verebilme olasılığın daha yüksek olan test olmalı. (Çünkü zamanla yarış halindesin. Puanı daha iyi diye yapamayacağın bir soruyu okumak sana getiri değil götürü olur.)
İkinci önceliğin ortalaması düşük test olmalı.
Üçüncü önceliğin de hem ortalaması hem standart sapması düşük test olmalı.
Ortalaması en düşük iki test Matematik ve Fendir. (Her sene aralarında gidip geliyor.) Standart sapma ise tüm testler için 6-9 aralığında oluyor. Mat ve Fen için genelde 7-8 oluyor.
Şimdi çok önemli bir taktik veriyorum hazır ol:
Sınavda kendi en iyi yaptığın testleri yaptın, vaktinin daraldığını hissediyorsun ve daha çnünde yapmadığın sorular var her testte. Vaktini neye ayıracaksın?
Yapabilme seviyene, hızına göre fen ve matematiğe! Neci olursan ol!
MFciysen kesin Fen’e ayır derim. MF geçmişi olan bir TMci ya da fen çalışmış biriysen de kesin Fen’e bak çünkü soruları yapmak daha kısa sürecektir. Ama yok, Fen ile hiç alakam yok diyorsan ama Matematiğin varsa matematiğe bak.
İkisinden de okusan da yapabilme ihtimalin olan hiç soru kalmamışsa Sosyal’e en son da Türkçe’ye bakmalısın.
Çünkü Türkçe testi istisnasız her sene ortalaması en yüksek çıkan testtir. Sonra sosyal gelir sonra Matematik ve Fen aralarında bölüşürler. Fen testini hiç cevaplamayan sayısı Matematik testini hiç cevaplamayandan fazla olduğu için, fen ortalaması matematikten düşük çıkar ve standart sapması da düşüktür.
LÜTFEN İLK UYARIMI UNUTMA!
Standart sapma ile taktik detay işidir. Her zaman önceliğin en fazla DOĞRUYU (soruyu değil, doğruyu) yapabildiğin test olmalı. En fazla doğru için de bu süreci iyi değerlendirmen, çalışman, yanlışlarına geri dönmen, boş bıraktıklarının konusuna çalışman gerek. Standart sapma olayı artık en en son dakika taktiğidir. Ve zamanında çalışmamış kişiler için bir işe yaramaz. Yani çalışmamış kişiyi kurtarmaya yetmez. Nihayetinde standart sapma ile taktik yapsan da soruyu okuduktan sonra doğru cevap veremediğin sürece, yani bilmediğin sürece bir puan getirisi yok.
Yorumlar