- Taban sıralama ne? Taban puan ne? Nasıl tercih yapılıyor? Program dediğiniz ne?
Bazen bölüm bazen program yazıyoruz. Bölüm genel adı, program okuldaki adı. Örnek vereyim daha kolay olsun:
Bölüm- Psikoloji
Psikoloji bölümü programları:
- Sennetatlışeysin Üniversitesi - Psikoloji %50 İndirimli
- İstanbul Hacıyatmaz Dönüp Kendine Bakmaz - Üniversitesi Psikoloji (İngilizce)
- Yokartık Üniversitesi - Psikoloji (Açıköğretim) şeklinde olabilir.
Bölümler farklı "Fakülte"lerde olabilir. Mesela bir üniversitenin hem İktisat Fakültesi Hem İşletme Fakültesi hem de Siyaset Fakültesi vardır ve her fakültede ayrı ayrı İşletme programı olabilir. Bir bölümün aynı okulda hem Türkçe programı hem İngilizce programı olabilir.
İşi bilmeyenler ya da ağız alışkanlığı olanlar bölüm-fakülte-programı birbirinin yerine kullanıp kafanızı karıştırabilirler. Dikkatli olunuz.
Şu an taban sıralaması olarak gördükleriniz, geçen yılki tercihlerden sonra bir programa EN SON SIRADA yerleşmiş kişinin sırasıdır. Taban puan da o kişinin puanıdır. Tercih yaparken puanlara değil sıralamalara bakılır. Yatay geçiş yaparken ya da ek yerleştirmeler sırasında puana bakılır.
En büyük yanılgı, bu taban sıraları okulların belirlediğini ve bu sıranın altında kalan birinin oraya yerleşemeyeceğini zannetmektir. Öyle bir şey yok. Kesinlikle tercih edemeyeceğiniz yerler çok sınırlıdır, azdır. Daha doğrusu tercih etmek için koşulları olan diyelim.
TERCİH EDEMEYECEĞİNİZ YERLER:
- Sıralama barajı olan bölümlerde, barajı aşmadıysanız o bölümü tercih edemezsiniz. Mesela Tıp baraj sırası 50.000'dir. MF alanında 50binin gerisinde sıranız varsa (50.001 bile olsa) Tıp tercihi yapamazsınız.) Mühendislik fakültelerinde, Eğitim Fakültelerinde (öğretmenlikler), Mimarlıkta, Diş Hekimliğinde, Eczacılıkta ve Hukukta sıralama barajı vardır.
- Her programın yanında hangi alandan alım yaptığı yazar (SAY, EA, DİL, SÖZ) eğer sizin o alanda puanınız hesaplanmamışsa o alandan tercih yapamazsınız.
- Bazı bölümlerde birtakım fiziksel özellikler aranır (boy, kilo vb.) Örneğin pilot olmak için ya da Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nin Milli Savunma Bakanlığı için açılan kontenjanlarında... Bu bölümleri tercih etseniz dahi gereklilikleri karşılamıyorsanız kaydınız yapılmaz.
- MTOK yazan kontenjanlara sadece mesleki ve teknik liselerde o alandan mezun olmuş öğrenciler alınır.
- KKTC Uyruklu yazan programlara sadece KKTC Uyruklu öğrenciler başvurabilir.
Geriye kalan tüm bölümleri tercihe yazabilirsiniz. Ha sen yazdın diye tutar mı? Sonraki soruya alalım seni.
Tercih yaparken hangi sitelerden faydalanabilirim?
1) Salim Ünsal'ın blogu ve Twitter hesabı:
2)YÖK Atlas:
3)Üniversite Araştırmaları Laboratuvarı'nın araştırmaları
4) Üniversite Tercih Robotları
universkop.com
- Benim sıralamam ........, istediğim yer ...... ile kapatmış. Burası bana gelir mi? Buraya yerleşebilir miyim? Burası beni alır mı?
Örneğin: 70k sıralaması olan birine 80k ile kapatmış yerin gelme ihtimali vardır. 60k olan yerin de gelme ihtimali vardır. 80k olanın gelme ihtimali 60k olanın gelme ihtimalinden fazladır.
Peki ya bu kişi 50k ile kapamış bir yeri yazmamalı mı? Hayatta gelmez mi? Buna cevap veremeyiz. Bu kişi o bölümü de yazabilir ve gelme ihtimali de, düşük bile olsa VARDIR! Tutmaz diye yazmayıp "Tüh be yazsaydım geliyomuş." demektense yazmak daha mantıklıdır. Açıkta kalmak istemeyen biriyse mutlaka kendi sırasından gerilere doğru da tercih yapmalıdır.
Kesinliği olmamakla birlikte, işi kolaylaştırmak ve anlaşılmasını kolaylaştırmak için, bazı tercihlerde yol göstericilik yapan kişiler (Mesela ben, Salim Ünsal, Mami Müdür vb.) bazı yüzdeler verirler. Sıralamanızın %20 üstü %30 altı gibi mesela.
100.000 sıralaması olan biri için %20 üst 80k, %30 alt 130k'dır. Bu şu demek:
Sana 80-130k arasındaki bölümlerin gelme olasılığı çok yüksek. Tercih sıralamanı yaparken bu aralıktaki bölümleri nasıl sıraladığına dikkat etmelisin. (Aşağıda tercih sırasını daha detaylı anlatacağım.)
20k sıralaması olan kişi için bu aralık 16k-26k'dır yuvarlarsak 15-30k aralığı diyebiliriz.
"MAKASI AÇIN" dendiği zamansa anlamanız gereken şey %20 üst %30 alt yerine daha geniş bir aralığa bakın, dikkat edin demektir. %25 üst %50 alt mesela. Bu daha geniş bir aralıktır. Yine 100k için örnek verirsek, "İHTİMALİ YÜKSEK BÖLGE" 80-130k iken makası açınca 75k-150k arası olur.
Not: k dediğim şey "bin(1000)" anlamına geliyor. Kolay olduğu için k yazıyorum. k kilonun k'si. Kilometre, kilogramdan tanıyorsunuz, 1000 demek o da. Binmetre, Bingram diyoruz yani :)
- %75 indirimli bölümler kalktı ama neden tercih robotlarında görünüyor?
2019'da %75 indirimliye yetiyorsa %50 indirimliye hayli hayli yeter. Yalnız çakal olun ve Tam Bursluya bakın! Eğer tam burslu kontenjanında artış varsa (2020 kontenjanı 2019 kontenjanından büyükse) tam burslunun sıralaması gerileyecek demektir. Şansınız var demektir sıralamanız yakınsa.
Yine bir örnek verelim:
Programın tam burslu taban sırası 13k, 2019 kontenjanı 4 kişi, 2020 kontenjanı 8 kişi olmuş. Artık bu programın 16-17 hatta 20k dolaylarına inme ihtimali var demektir. (Bölümün puanları Türkiye genelinde hep yüksekse daha az gerileme olur. Tıp-Hukuk mesela.)
- Bölümü İngilizce okumak mı Türkçe okumak mı?
- Vakıfta okumak mı, devlette okumak mı?
Vakıfta para ödeyerek okumakla tam burslu okumak arasındaki tek fark da para ödüyor olmak. Bu da cepte dursun.
Sıralamanız iyi bir vakıfta ücretli bölüm ve sıradan bir devlet okulu tutuyorsa; paranız varsa sağlam vakfı tercih etmek daha mantıklıdır. uniar.net'te yer alan TÜMA raporuna bakın mutlaka. Orada aynı harf notunu almış üniversiteler genelde aynı sağlamlıktaki okullardır. A puan almış bir vakfa paralı gitmek C almış bir devlete gitmekten iyidir. Ama hem devlet C, hem vakıf C ise haliyle para ödemek yerine devleti (Şehrinin de size uygunluğuna göre) tercih etmek daha mantıklı olacaktır. Yine uniar.net'te DUS raporu var. Bu raporda da devlet üniversitelerindeki fakültelerin değerlendirmeleri var. Özellikle KPSS ve Akademisyenlik düşünenlere öneririm incelemelerini.
- Şehir dışında okumak mı, aynı şehirde kalmak mı?
Şehir dışında okursan kendi kendine yaşamayı öğreniyorsun. Biraz daha cesaret istiyor bu durum. Hasta olduğunda, zora düştüğünde, para ödenecekken ya da acıktığında sana bir tek sen ve sonradan arkadaşların yardım edebiliyor acil olarak. Ama zaten hayatın geneli böyle. Bu zorlukların yanında tabii özgürlük var. Sosyal hayat daha renkli (renklendikçe de tehlikeli ama eğlenceli) olabiliyor. Maddi olarak daha fazla harcama yapmak gerekiyor.
Kendi şehrinde kalmak ise güvenli, konforlu bölgede kalmak demek. Akşam eve geliyorsun, yemeğin var. Odan kendi alıştığın bildiğin oda. Evdekiler tanıdık, tuvalet banyo tanıdık. Ama işte orada da sosyal hayat ister istemez bi tık kısıtlanmış oluyor. Ebeveynler gözünün önünde olduğunuzda daha korumacı davranıyorlar ister istemez.
Şehir dışına gidip annemi özledim ben diye yatay geçiş yapmak isteyen de gördüm, ailesinin yanında çok bunaldığı için baştan YKS çalışıp dışarıdaki bir okula gitmek isteyen de.
Pandemi sonrası yeni normalimizde evden uzaklaşma durumu azalabilir. Yani okul şehir dışında bile olsa evden ayrılmanıza gerek kalmama durumu var, ama net değil hiçbir şey.
Ha bi deee!!!! Hangi şehre gittiğiniz de etkiliyor durumu. Küçük şehirde büyüyüp birden çok büyük şehre gidenler ve büyük şehirde büyüyüp çok küçük şehre gidenler sıkıntı yaşayabiliyorlar.
Ve son uyarı: Sırf şehrin denizi var/yok diye ya da arkadaşım da orada birlikte okuyacağız vs diye tercih yapmayın lütfen. Önceliğiniz eğitim olmalı!
- İki yıllık okuyup DGS'ye girmek mi yoksa mezuna kalıp YKS çalışmak mı?
Biraz daha detay isteyene:
http://edafosakademik.blogspot.com/2019/09/tyt-dgs-ales-benzerlikleri-ve-farklar.html
- İki yıllık tercih edecekler puanla mı sıralamayla mı tercih yapacak?
- Kimler ek puanı kullanabilir, nasıl kullanır?
- Okul birincilerinin tercihlerinin farkı nedir?
30+2 kontenjan yazan bir programda 30 normal yer vardır, 2 de okul birincisi kontenjanı vardır. Bu bölümü tercih eden en yüksek puanlı iki okul birincisi buraya direkt yerleşir. Diğer 30 kişiden ayrı değerlendirilirler. Okul birincileri istedikleri her yere yerleşemezler yalnız, haberiniz olsun. 2 kontenjan varken 5 okul birincisi tercih etmişse, puanı en yüksek iki kişi girer, diğerleri o programa giremez diğer tercihlerine bakılır.
- Tercihte bir bölümü üste yazmakla alta yazmak arasındaki fark nedir?
Tercih, üst sıralı yerden alt sıralıya göre YAPILMAAAAZZZZZZZ!!!!
Tercih, PROGRAMLARI EN ÇOK GİTMEK İSTEDİĞİN YERDEN EN AZ GİTMEK İSTEDİĞİN YERE GÖRE SIRALAYARAK YAPILIR!
Adımlar şu şekilde:
- Önce kendi sırana ve beğenilerine uygun programları yukarıdaki ve aşağıdaki kuralları da göz önünde bulundurarak belirle.
- Onlardan en çok istediğin en fazla 24 yeri seç.
- Hiiç sıralarına mıralarına bakmadan, sadece kendi beğenme-isteme durumuna göre, en sevdiğinden en sevmediğine doğru sırala.
Neden?
Diyelim sen 5 tercih yaptın. 3. tercihine yerleştin. Ama 5'teki aslında daha çok gitmek istediğin yerdi.
Bu çok üzücü bir durum oluyor.
Ayrıca o listeye birilerinin gönlü olsun diye ya da sırf tercih dönemi paniği ile olmadık bölümler yazanlar oluyor, YAPMAYIN! Endüstri Mühendisi olmak isterken 8 Endüstri arasına 1 tane de nasılsa bu gelmez diye Mimarlık yazıp babasını mutlu etmeye kalkan biri şu an Mimarlık okuyor. Yani nasılsa gelmez diye bir şey yok, yazarsan gelir. Şanstır ki hep o nasılsa gelmez denen tutar!
LİSTEDE İSTEMEDİĞİNİZ HİÇBİR YER OLMAMALI!!!!
Birinin puanı senden düşükse, o bölüme o değil sen girersin. İsterse o 1. sıraya sen son sıraya yazmış ol. Puanı yüksek olan yerleşir.
***Ayrıca bazı okullar, kendilerini ilk üç sırada yazmanız durumunda daha fazla indirim ya da burs vereceklerini söylüyorlar. O okul geldiğinde pişman olmayacaksanız yazın amaaaa...
Dördüncü sırada asıl istediğin devlet üniversitesi var mesela, sırası da sana yakın diyelim. Sen gider o indirim veren yerin programını
1) Adılazımdeğil Üniv Tam Burslu
2) Adılazımdeğil Üniv %50 indirimli
3) Adılazımdeğil Üniv %25 indirimli
4) Canımıniçibiricik Üniversitesi şeklinde yazarsan, Canımıniçibiricik'te okumayı planlarken kendini %50 indirimli Adılazımdeğil'de bulursun, üstüne bi %50 de bizden dedikleri için %75 indirimin olmuş olur. Devlette beleş okuyayım derken, indirim almak uğruna 15-20k para vermen gerekebilir. Dikkat!!!!
- Yapabileceğim tercih hataları nelerdir? Tercih yaparken nelere dikkat etmeliyim?
- Bir üniversite aynı bölümü farklı şehirlerdeki kampüslerde açmış olabilir, doğru şehirdekini seçtiğinizden emin olun (Sağlık Bilimleri Üniversitesi seçecekler, özellikle siz!)
- Bir programın hem örgünü hem ikinci öğretimi hem açıköğretimi olabilir. Doğru olanı seçtiğinizden emin olun!- Bazı üniversitelerin isimleri birbirine çok benziyor (Başı İstanbul diye başlayan bir dolu tane üniversite var!) devamını okumadan seçince çok bambaşka bir yere gidebilir ya da birden mezuna kalabilirsiniz.
- Vakıf üniversitesi seçerken doğru burs oranlı yeri seçtiğinizden emin olun! Tam bursluya gidiyorum zannederken %25 indirimli yazmış olmayın.
- Parasını ödeyemeyeceğiniz yeri gaza gelip yazmayın, ulaşım yöntemine bakmadan şehirdışı yere karar vermeyin.
- MYO Meslek Yüksekokuludur ve 2 yıllıktır. Yüksekokul ise dört yıllıktır. İsmi birbirine benziyor diye aynı şey sanmayın!!!- Sağlık Bilimleri Üniversitesi seçecekler cidden dikkat edin bak, İç İşleri için olana mı başvuruyorsun, düz olana mı, MSB için olana mı, Kadın programına mı Erkek programına mı, hangi şehir vs. çok dikkat edin lütfen.
- Bir üniversite aynı bölümü farklı fakültelerde açabilir. Mesela İstanbul Üniversitesi'nde üç tane İşletme var. Üç fakülte de farklı semtte. Tutma ihtimalleri de farklı bu arada. Kesin gelecek sandığınız yer yanlış programı seçtiniz diye yalan olmasın.
- Bir program farklı dillerde açılmış olabilir, doğru dilde olanı seçtiğinizden emin olun. Durup dururken hazırlık okumak zorunda kalmayın sonra (istemiyorsanız yani)
- Çocuk Gelişimi, Sosyal Hizmet gibi bölümlerin hem iki yıllıkları hem dört yıllıkları var. Doğru olanı seçtiğinizden emin olun lütfen.
- Daha çok istediğinizi üste, daha az istediğinizi alta yazın. Bu çok önemli. Yukarıda da yazdım.
- Tercihinizi son gün 23.59'a kadar güncelleyebilir-değiştirebilirsiniz. Her değişimden sonra listeyi baştan kaydedip onayladığınızdan emin olun. Sürprizle karşılaşmayın sonra.
- Birden fazla alanda (TM, TS, MF vb.) tercih yapacağım, nelere dikkat etmem lazım?
- Sıralamama istediğim yerler gelmeyecek gibi duruyor. Bu sene tutan bir yere girsem sonra yatay geçiş yapabilir miyim?
MYP ile yatay geçiş yapabileceğin yerler zaten yazsan tutacak yerlerdir. O yüzden tutmaz deme yaz sen. Tutarsa senindir.
Gelelim GNO ile olana... Bir kere her bölümden her bölüme geçiş yok. İçeriği benzer olan bölümler arasında var. Yüksek ortalama yapman gerekiyor ve çok az kontenjan var. Ayrıca bir de bazı üniversiteler artık geldiğin yerin taban puanına da bakıyorlar. En yüksek, en kendisine yakın yerden öğrenci almayı tercih ediyorlar. Yani Yatay Geçişe güvenerek tercih yapılmaz. Yapamazsın demiyorum ama yapamayıp bir kalırsan, mutsuz olacağın yeri tercih etme. Garantisi yok asla yatay geçişin.
Daha detaylı bilgi için:
GNO ile yatay geçiş: http://edafosakademik.blogspot.com/2019/08/not-ortalamasyla-bolum-ya-da-universite.html
MYP ile yatay geçiş: http://edafosakademik.blogspot.com/2019/08/snav-puann-kullarak-universite-ya-da.html
- Mezuna kalayım mı, gelen bir yere gideyim mi? Gittiğim yerde YKS çalışırım üniversitede okurken belki?
Bir de lütfen şu videomu izler misin:
https://www.instagram.com/tv/CC9Ht_Bgouv/?utm_source=ig_web_copy_link
- Sıralamam genel olarak istediğim bölüme tutmuyor, yeni açılan okulları/bölümleri tercih etsem gelir mi? Yeni açılmış bir okulu, bölümü tercih etmeli miyim? Nelere dikkat etmeliyim?
Ayrıca, yeni açılmış bir okulun ya da bölümün sistemi henüz tam oturmuş olmayacağından okulda deneme tahtasına dönme ihtimaliniz var. Ben mesela Sosyoloji'si açılalı 1 sene olmuş, normalde eski bir okula devam ediyorum şu an. 3 senede 2 kere danışmanım değişti, hangi seçmelilerin açılacağı hangi dersi hangi hocanın vereceği sürekli değişiyor!
Ayrıca Erasmus konusunda da, okul henüz bağlantı kurmamış olduğundan Erasmus'a gitme şansınız azalır.
Yeni açılmış bölüm tercih ederken, okulun diğer programlarının sıralamalarına bakın. O bölümler başka hangi okullarda yakın sıralamayla almış ve sizin asıl istediğiniz programın bu okullarda sırası ne olmuş... Bu size fikir verebilir gelme durumuna dair.
Çok daha detaylı ve bol bilgi için bu blogun diğer yazılarına, instagram sayfamdaki(instagram.com/edafosakademik) gönderilere ve sabit hikayelere bakabilirsiniz. Bu dönemde Twitter'dan da bilgilendirme yapıyorum. twitter.com/Edafosa
Tercihinizi benimle yapmak isterseniz (klasik bir danışmanlık değil kariyer odaklı nokta atışı tercih (Tercihe maksimum 10 program yazarım.) ) edafosakademik.org'dan randevu alabilirsiniz.
Yorumlar